ADVIES

(Juridisch) Advies voor Ondernemingsraden

Ondernemingsraden ontvangen regelmatig advies- en instemmingsaanvragen waar snel en adequaat op gereageerd dient te worden. Door op de juiste momenten ondersteuning van een ervaren adviseur in te roepen bereik je als Ondernemingsraad meer resultaat met minder moeite. Win-win! Ik help jullie in de verschillende fases van het instemmings- of adviestraject; van een diepgaand inzicht tot een heldere mening en een weloverwogen besluit.

De Ondernemingsraad denkt mee op het hoogste niveau van de organisatie zonder dat de raad over dezelfde tijd en middelen beschikt als de bestuurder. Een bestuurder is maanden bezig met het voorbereiden van belangrijke veranderingen in de onderneming en de Ondernemingsraad ontvangt vaak het advies pas in de laatst mogelijke fase. Zodra de adviesaanvraag of instemmingsaanvraag er ligt komt de tijdsdruk bij de Ondernemingsraad terecht. Pas als de Ondernemingsraad het definitieve advies of de instemming heeft uitgebracht mag de bestuurder het voorgenomen besluit gaan uitvoeren. Het is de taak van de Ondernemingsraad om onder die druk de instemmings- en adviestrajecten te benutten. En om zoveel mogelijk invloed op de veranderingen uit te oefenen zodat optimaal rekening wordt gehouden met de medewerkers.

Ook bij complexe kwesties of grote veranderingen zorg ik als adviseur voor Ondernemingsraden voor rust en duidelijkheid met betrekking tot de procedure en de inhoud. Stap voor stap verwerken we gezamenlijk de materie en gaan we het gesprek met de bestuurder aan. Als adviseur neem ik het traject niet over, maar zorg ik ervoor dat jullie als Ondernemingsraad een helder inzicht in de materie krijgen. Zo kunnen jullie samen een onafhankelijke visie ontwikkelen. Vervolgens vertalen we gezamenlijk de analyses en wensen van de Ondernemingsraad naar een succesvolle strategie met concrete adviezen en besluiten.

Daadwerkelijke invloed via advies en instemming

In de praktijk steekt een Ondernemingsraad vaak veel moeite in een adviestraject zonder dat er daadwerkelijk invloed wordt uitgeoefend op het uiteindelijke besluit. Bijvoorbeeld omdat de bestuurder het adviestraject enkel als een lastige verplichting ziet. Of omdat het besluit al uitgevoerd wordt, terwijl de Ondernemingsraad nog geen advies heeft uitgebracht. Er is vaak onvoldoende informatie beschikbaar waardoor het lastig is om een goed beeld van de voorgenomen besluiten te krijgen. Daarnaast gaan trajecten van advies en instemming bijna altijd gepaard met grote tijdsdruk.

Ik leer jullie om het adviestraject op een andere manier vorm te geven waarbij de nadruk op het voortraject ligt en niet zozeer op het uiteindelijke formele advies. Zo zorg je er als Ondernemingsraad voor dat je wél invloed hebt op het besluit. Hierbij werken we met een helder stappenplan dat de Ondernemingsraad in staat stelt om een instemmings- of adviesaanvraag op vlotte wijze met diepgang te analyseren. Uitkomsten worden vertaald naar concrete voorwaarden zodat jullie als Ondernemingsraad op daadkrachtige wijze de onderhandelingen met de bestuurder aan kunnen gaan. Het grote voordeel voor de bestuurder is dat het traject van advies en instemming gecombineerd wordt met een strakke planning zodat het formele advies op tijd wordt uitgebracht.

Wil je weten op welke manier ik je kan begeleiden in het hele traject? Dat vertel ik je graag in een vrijblijvende (digitaal) gesprek waarin ik je mijn effectieve werkwijze stap voor stap toelicht.

Recht van de Ondernemingsraad? Of verplichting van de bestuurder?

Het adviesrecht van de Ondernemingsraad is vastgelegd in artikel 24 van de Wet op de Ondernemingsraden en het instemmingsrecht vloeit voort uit artikel 27 van de WOR. In werkelijkheid is hier niet zozeer sprake van een recht van de Ondernemingsraad om advies uit te brengen of instemming te verlenen maar van een verplichting van de bestuurder om de Ondernemingsraad op voorhand om advies of instemming te vragen. Gebeurt dit niet dan is het besluit van de bestuurder nietig en mag de bestuurder niet over worden gaan tot uitvoering van het voorgenomen besluit. De Ondernemingsraad dient de nietigheid van dit besluit echter wel formeel te verklaren. Wanneer dit niet gebeurt dan staat de bestuurder na een maand volledig in zijn recht en mag hij overgaan tot de uitvoering.

Dit voorbeeld laat zien hoe complex de rol van de Ondernemingsraad kan zijn. Het gaat niet alleen om het zo goed mogelijk uitvoeren van een advies- of instemmingstraject. Nee, het begint al bij het claimen van beide rechten. De Wet op de Ondernemingsraden biedt voldoende mogelijkheden om als Ondernemingsraad je invloed te doen gelden, maar jullie willen natuurlijk ook een goede relatie met de bestuurder behouden. Als adviseur handel ik altijd vanuit de huidige situatie van jullie eigen onderneming. Gezamenlijk verstevigen we de positie van de OR én de samenwerking met de bestuurder zodat de belangen van de medewerkers zo goed mogelijk worden behartigd.

Als adviseur liggen mijn expertises op de volgende gebieden:

Reorganisatie

Reorganisatie; bijna elke onderneming krijgt hier weleens mee te maken. Ondernemingen reorganiseren steeds vaker en sneller. De ene keer gebeurt dit met kleine stapjes en is het aan de Ondernemingsraad om ook een bijbehorend adviestraject af te dwingen. De andere keer gaat de gehele onderneming op de schop en is het aan de Ondernemingsraad om in een kort tijdsbestek een complex adviestraject te verwerken. Een reorganisatie vraagt het uiterste van een Ondernemingsraad; van een eerste analyse van de voorgenomen structuurveranderingen tot het uitonderhandelen van een passende compensatie voor de betrokken medewerkers. Ondersteuning van een externe adviseur is geen overbodige luxe. Integendeel, door gebruik te maken van mijn expertise ontstaat er helderheid over de inhoud én het proces bij zowel de Ondernemingsraad als de bestuurder. En dat is voor beide partijen voordelig!

Overname/ Fusie/ M&A

Op een dag komt de kip op bezoek bij het varken;
‘Ik heb een fantastisch idee, laten we gaan samenwerken en fuseren.

We gaan het helemaal maken, ik zie het al helemaal voor me; Spek met Ei wordt groots!’

Oftewel vergis je niet in fusies en overnames; het zijn lastige ingewikkelde trajecten waarbij niet altijd alles is wat het lijkt.

Gaat jouw onderneming fuseren met een concurrent? Of is er juist sprake van een overname waarbij jullie opgaan in een grotere organisatie? Of worden jullie verkocht? Overnames en fusies zijn technisch complexe trajecten waarbij de OR een essentiële rol speelt. Zonder advies van de Ondernemingsraad is een overname of fusie namelijk nietig en loopt de bestuurder de kans dat het besluit dient te worden teruggedraaid.

Vooral internationale overnames en aankopen van investeringsmaatschappijen (private equity) gaan gepaard met de nodige complexiteit. Het is zaak dat de OR zich hierdoor niet laat afschrikken, maar dit traject juist volop benut om de belangen van de medewerkers veilig te stellen.

Sociaal Plan

Elke adviesaanvraag dient in te gaan op de compensatiemaatregelen die getroffen worden om de betrokken medewerkers tegemoet te komen. Het liefst worden deze maatregelen reeds op voorhand vastgelegd in een sociaal plan. Formeel is het aan de vakbonden om met de werkgever een sociaal plan op te stellen. De praktijk blijkt echter een stuk weerbarstiger. Het gebeurt dan ook steeds vaker dat Ondernemingsraden zelf het initiatief nemen om met de bestuurder een sociaal plan op te stellen; het liefst samen met de vakbond.

Het sociaal plan kent vele verschillende onderdelen; het gaat niet enkel om het uitonderhandelen van een gepaste ontslagvergoeding. Maar ook om het opstellen van heldere en eerlijke processen in elke fase van een reorganisatie. Optimale kennis van de bijbehorende wetgeving is essentieel. Ondersteuning van een juridisch adviseur met een gedegen kennis van arbeidsrecht is dan ook geen overbodige luxe.

Wijzigen Medezeggenschapsstructuur

In grotere organisaties is er vaker sprake van meerdere Ondernemingsraden die via een medezeggenschapsstructuur met elkaar verbonden zijn. Bij grote reorganisaties, fusies en overnames hebben de wijzigingen van structuur ook impact op de medezeggenschapsstructuur. Medezeggenschap volgt zeggenschap. En als die verandert dient de MZ mee te veranderen.

Het wijzigen van de medezeggenschapsstructuur is een complex en vaak politiek beladen traject. Als adviseur ondersteun ik bestuurders en MZ-organen bij het succesvol aanpassen van de medezeggenschapsstructuur. Gezamenlijk onderzoeken we welke opzet het beste bij jullie Ondernemingsraad past. Vraagt de nieuwe structuur om een Centrale Ondernemingsraad? Of zijn juist Onderdeelcommissies een deel van de oplossing? Allemaal vragen die aan bod kunnen komen. Vervolgens wordt er een passend verandertraject opgezet waarin zowel ruimte is voor alle goede aspecten uit het verleden als voor vernieuwing voor de toekomst. Resultaat: een passende én effectieve medezeggenschapsstructuur.